Το θέατρο στην Κέρκυρα

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

Η Κέρκυρα στο μακρύ ταξίδι της στην Ιστορία είχε την τύχη, μαζί με τα αδελφά νησιά του Ιονίου αλλά και την Κρήτη, να συναντηθεί από πολύ νωρίς με το θέατρο, έτσι όπως αυτό διαμορφώθηκε στην Ευρώπη.

Ήδη τον 17αι. δημιουργούνται οι πρώτες μικρές θεατρικές σκηνές στις οποίες μπορούν να ψυχαγωγηθούν ακόμη και οι κατώτερες κοινωνικές τάξεις.

Στα 1663 και σε κεντρικό σημείο της πόλης (Cale dell’ Acque) ξεκινά η ανέγερση της Στοάς (Loggia) προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως εντευκτήριο και τόπος συνάντησης και περιπάτου των ευγενών της πόλης. Στα 1720 η Στοά μετατράπηκε σε θέατρο, και ονομάστηκε «Nobile Teatro di San Giacomo» εξαιτίας της Μητρόπολης των Καθολικών (Duomo) που βρίσκεται δίπλα και είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Αγίου Ιακώβου.

Το Θέατρο SAN GIACOMO- νυν Κτίριο του Παλαιού Δημαρχείου

Αρχικά παρουσιάζονταν κωμωδίες και δράματα, πάντα στην ιταλική γλώσσα και από τα μέσα περίπου του 18ου αι. άρχισαν να ανεβαίνουν και παραστάσεις όπερας.

Η στενή σχέση της Κέρκυρας με τη Νάπολη η οποία ήταν το κέντρο της Ιταλικής όπερας, αλλά ακόμα και κατά την περίοδο της Αγγλοκρατίας, η επικράτηση του ιταλικού μελοδράματος σε όλη την Ευρώπη, δίνει το προβάδισμα του μουσικού θεάτρου σε σταθερή βάση σε όλα τα Ιόνια Νησιά.

Ταυτόχρονα ανεβαίνουν δράματα και κωμωδίες, έργα του Μεταστάσιο και του Γκολντόνι, αλλά και έργα στην ελληνική γλώσσα, με ορόσημο στα 1817, το ανέβασμα της «Πολυξένης» του Ι.Ρ. Νερουλού. Την ίδια περίοδο παραστάσεις οργανώνει και η Ιόνιος Ακαδημία με μετακλήσεις γνωστών Ελλήνων ηθοποιών της εποχής που εργάζονταν στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και τη Ρωσία, αλλά και με τη συμμετοχή των φοιτητών της. Το 1925 έρχεται στην Κέρκυρα ο σημαντικός ελληνορουμάνος ηθοποιός της εποχής Κωνσταντίνος Κυριακός Αριστέας, ο οποίος θα παρουσιάσει τον «Ορέστη» του Αλφιέρι, την «Ανδρομάχη» του Ρακίνα κ.ά

Ταυτόχρονα, παρουσιάζονται έργα όπερας Ελλήνων συνθετών, όπως του Μάντζαρου, του Καρρέρ, του Σαμάρα κ.ά.

Με το τέλος του 19ου αιώνα, ο Δήμος Κερκυραίων θεωρώντας ότι το San Giacomo, δεν μπορούσε πλέον να στεγάσει τις ανάγκες του σύγχρονου μελοδράματος, αποφασίζει να δημιουργήσει ένα νέο θέατρο, ένα κτίριο που θα γινόταν ένα μνημειώδες σύμβολο της Επτανήσου και του πολιτισμού της.

Είχαν προηγηθεί τα νέα θέατρα της Αθήνας, της Ερμούπολης και της Πάτρας, τα οποία σφράγισαν με την παρουσία τους τις πόλεις αυτές οι οποίες βρίσκονταν σε περίοδο μεγάλης οικονομικής ακμής.

Το έργο που κόστισε πολύ ακριβά εκείνη την εποχή, ανατέθηκε στον Ιταλό αρχιτέκτονα Περγκολέζε.

Το θέατρο ανήκε σε ένα από τα καλύτερα και αρχαιότερα της Ευρώπης, με υψηλή ακουστική και πλούσια εσωτερική διακόσμηση την οποία είχαν επιμεληθεί Ιταλοί με κυρίαρχο θέμα τη μουσική και τους Θεούς.

Τα επίσημα εγκαίνια του νέου Δημοτικού Θεάτρου γίνονται στις 7 Δεκεμβρίου 1902 με το «Λόεγκρκιν», την πρώτη παράσταση έργου του Βάγκνερ στην Ελλάδα.

Το πρώτα 25 χρόνια της λειτουργίας του φιλοξένησε πολλές όπερες από την Ιταλία. Από το 1923, το θέατρο φιλοξένησε και παρουσίασε όπερες Ελλήνων καθώς και θεατρικές παραστάσεις από διακεκριμένους ηθοποιούς όπως η Μαρίκα Κοτοπούλη και ο Πέλος Κατσέλης. Ο Σπύρος Σαμάρας, στα 1914 και με αφορμή τα πενηντάχρονα της Ένωσης, παρουσιάζει το έργο του «Η Κρητικοπούλα», και ανάμεσα στους θεατές της παράστασης παρευρίσκεται ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος.

Η ιστορία του θεάτρου κράτησε μόνο 41 χρόνια, αλλά κατάφερε να αποτελέσει την πολιτιστική ναυαρχίδα της Κέρκυρας, εκείνη που υπογράμμισε την ιδιαιτερότητά της και κατάφερε να μείνει στη μνήμη, ως ένα από τα σημαντικότερα λυρικά κέντρα της Ανατολικής Μεσογείου, και γενικότερα να συνεισφέρει σημαντικά στις τέχνες και τον πολιτισμό των Βαλκανίων.

Η ιστορία του αρχιτεκτονικού αριστουργήματος τελειώνει άδοξα, την 13η προς 14η Σεπτεμβρίου 1943, νύχτα εμπρησμού της πόλεως της Κέρκυρας από τους Γερμανούς, όπου κάηκε μαζί με σημαντικό τμήμα των κτιρίων της Παλαιάς Πόλης, από τις γερμανικές εμπρηστικές βόμβες.

Κατά τη μεταπολεμική περίοδο, το κτίριο θεωρήθηκε από τους Κερκυραίους αρχιτέκτονες Ιωάννη Κόλλα και πολιτικούς μηχανικούς Γεώργιο Λινάρδο και Ρένο Παϊπέτη, ότι δεν έχει καμιά αρχιτεκτονική και ιστορική αξία και το δημοτικό συμβούλιο Κερκυραίων με δήμαρχο τον Σταμάτη Δεσύλλα, αποφάσισε ομόφωνα να κατεδαφιστεί στην αποφράδα συνεδρίαση της 31ης Μαρτίου 1952, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των Κερκυραίων.

Τη δεκαετία του ’70. στην ίδια θέση, στο κέντρο της πόλης της Κέρκυρας, χτίστηκε το σημερινό Δημοτικό Θέατρο. Τη μελέτη και την επίβλεψη ανέλαβε αφιλοκερδώς ο διακεκριμένος Έλληνας αρχιτέκτονας Περικλής Σακελλάριος.

Σύγχρονο Δημοτικό Θέατρο Κέρκυρας