‘Το θέατρο έχει ρόλο, έναν ευγενή ρόλο, στην ενεργοποίηση και κινητοποίηση της ανθρωπότητας ώστε να ανυψώσει τον εαυτό της από αυτή την κατάβαση προς την άβυσσο. Μπορεί να ανυψώσει τη σκηνή, τον παραστατικό χώρο, σε κάτι ιερό. Στη Νότιο Ασία, οι καλλιτέχνες αγγίζουν με ευλάβεια το πάτωμα της σκηνής προτού πατήσουν πάνω σ’ αυτό, μια αρχαία παράδοση όπου το πνευματικό και το πολιτισμικό συνυφαίνονται. Είναι καιρός να ανακτήσουμε αυτή τη συμβιωτική σχέση μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού, παρελθόντος και μέλλοντος.’
Αυτό είναι ένα απόσπασμα από το Μήνυμα για την Παγκόσμια Μέρα Θεάτρου 2020, γραμμένο φέτος από τον Shahid Nadeem, θεατρικό συγγραφέα από το Πακιστάν.
Αυτές τις μέρες, που το θέατρο ‘σιώπησε’, και ο πλανήτης αφουγκράζεται ακίνητος τον εαυτό του, ας ευχηθούμε να ξαναβρεθούμε ‘θεατές ‘ και ‘θεώμενοι’ στον ίδιο μαγικό χώρο, τον χώρο της σκηνής και του θεάτρου, ως πολίτες και κοινωνικά όντα.
Ως τότε ας κάνει ο καθένας μας το προσωπικό του ταξίδι και ας ονειρεύεται την έκφραση της αγκαλιάς του Θεάτρου, που αντέχει το βαρύ καθήκον να διατηρεί τους δεσμούς ανάμεσα στους ανθρώπους.
Η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ ΚΕΡΚΥΡΑΣ
Βαρβάρα Δούκα
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΘΕΑΤΡΟΥ 2020 ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ SHAHID NADEEM
Η παγκόσμια ημέρα θεάτρου γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου με πρωτοβουλία του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου. Κάθε χρόνο ένας διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης γράφει το μήνυμα που διαβάζεται στα θέατρα όλου του κόσμου πριν από την παράσταση της 27ης Μαρτίου. Φέτος, που τα περισσότερα θέατρα παγκοσμίως είναι κλειστά, το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου καλεί τους καλλιτέχνες να μοιράσουν το μήνυμα μέσω του διαδικτύου. Η αρχή έγινε το 1962, όταν το μήνυμα υπέγραψε ο Γάλλος δραματουργός Ζαν Κοκτώ, και έκτοτε ακολούθησαν κι άλλες σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο Πίτερ Μπρουκ, ο Ευγένιος Ιονέσκο, η Αριάν Μνουσκίν, ο Άρθουρ Μίλερ, ο Ρομπέρ Λεπάζ, ο Ανατόλι Βασίλιεφ κ.ά. Tο φετινό μήνυμα έγραψε ο θεατρικός συγγραφέας από το Πακιστάν Shahid Nadeem.
Το θέατρο ως βωμός
Στο τέλος μιας παράστασης ενός έργου για τον Ποιητή Σούφι Bulleh Shah από το Θέατρο Ajoka, ένας ηλικιωμένος άντρας συνοδευόμενος από ένα νεαρό αγόρι πλησίασε τον ηθοποιό που έπαιζε τον ρόλο του σπουδαίου Σούφι: «Ο εγγονός μου δεν είναι καλά, θα μπορούσατε σας παρακαλώ να τον ευλογήσετε;» Ο ηθοποιός εκπλάγηκε και είπε, «Δεν είμαι ο Bulleh Shah, είμαι απλώς ένας ηθοποιός που παίζει αυτόν τον ρόλο». Ο ηλικιωμένος είπε, «Γιε μου, δεν είσαι ηθοποιός, είσαι η μετενσάρκωση του Bulleh Shah, η Αβατάρ του». Αίφνης, μας αποκαλύφθηκε μια ολάκερη καινούρια έννοια του θεάτρου όπου ο ηθοποιός γίνεται η μετενσάρκωση του ρόλου που παίζει. Η εξερεύνηση ιστοριών όπως αυτής του Bulleh Shah, και υπάρχουν τόσες πολλές σε όλες τις κουλτούρες, μπορεί να αποτελέσει μια γέφυρα μεταξύ μας, των θεατρικών δημιουργών και ενός ανεξοικείωτου αλλά ενθουσιώδους κοινού. Όταν ερμηνεύουμε στη σκηνή, ορισμένες φορές παρασυρόμαστε από τη δική μας φιλοσοφία για το θέατρο, από το ρόλο μας ως προάγγελοι της κοινωνικής αλλαγής και αφήνουμε πίσω μια μεγάλη μερίδα της μάζας. Κατά την ενασχόλησή μας με τις προκλήσεις του παρόντος, αποστερούμε τους εαυτούς μας από τις δυνατότητες μιας βαθειά συγκινητικής πνευματικής εμπειρίας που μπορεί να προσφέρει το θέατρο. Στον κόσμο του σήμερα όπου η μισαλλοδοξία, το μίσος και η βία ακολουθούν ανοδική πορεία και ο πλανήτης μας βυθίζεται όλο και πιο βαθιά στην κλιματική καταστροφή, πρέπει να αναπληρώσουμε την πνευματική μας δύναμη. Πρέπει να καταπολεμήσουμε την απάθεια, το λήθαργο, την απαισιοδοξία, την απληστία και την αδιαφορία προς τον κόσμο μέσα στον οποίο ζούμε, προς τον πλανήτη πάνω στον οποίο ζούμε. Το θέατρο έχει ρόλο, έναν ευγενή ρόλο, στην ενεργοποίηση και κινητοποίηση της ανθρωπότητας ώστε να ανυψώσει τον εαυτό της από αυτή την κατάβαση προς την άβυσσο. Μπορεί να ανυψώσει τη σκηνή, τον παραστατικό χώρο, σε κάτι ιερό. Στη Νότιο Ασία, οι καλλιτέχνες αγγίζουν με ευλάβεια το πάτωμα της σκηνής προτού πατήσουν πάνω σ’ αυτό, μια αρχαία παράδοση όπου το πνευματικό και το πολιτισμικό συνυφαίνονται. Είναι καιρός να ανακτήσουμε αυτή τη συμβιωτική σχέση μεταξύ καλλιτέχνη και κοινού, παρελθόντος και μέλλοντος. Η θεατρική δημιουργία μπορεί να γίνει μια ιερή πράξη και οι ηθοποιοί μπορούν πράγματι να γίνουν οι αβατάρες των ρόλων που παίζουν. Το Θέατρο έχει τη δυνατότητα να καταστεί ένας βωμός και ο βωμός ένας παραστατικός χώρος.